Đấu giá quyền sử dụng đất cho dự án phải đặt cọc tối thiểu 10% giá khởi điểm

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh báo cáo giải trình.

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản quy định trường hợp đấu giá quyền sử dụng đất đối với trường hợp giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư thì tiền đặt trước tối thiểu là 10% (tăng 5% so với tài sản thông thường – PV) và tối đa là 20% giá khởi điểm.

Chiều 27/6 Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản với 463/463 đại biểu có mặt tán thành, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2025

Báo cáo trước khi đại biểu bấm nút, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, có ý kiến đề nghị nghiên cứu quy định tiền đặt trước khi đấu giá quyền sử dụng đất tại điểm b khoản 1a Điều 39 để phù hợp với quy định tại điểm c khoản 3 Điều 1 của Nghị định số 10/2023/NĐ-CP ngày 3/4/2023 của Chính phủ (tiền đặt trước bằng 20% tổng giá trị thửa đất, khu đất tính theo giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất). 

Ông Thanh giải thích việc quy định cứng mức tiền đặt trước 20% như quy định tại Nghị định số 10/2023/NĐ-CP hiện nay đang bộc lộ hạn chế, vướng mắc. Bên cạnh đó, theo quy định tại khoản 7 Điều 125 của Luật Đất đai năm 2024, trình tự, thủ tục đấu giá quyền sử dụng đất thực hiện theo quy định của pháp luật về đấu giá tài sản. Vì vậy, quy định về tiền đặt trước thuộc trình tự, thủ tục đấu giá nên phải tuân thủ theo quy định của Luật Đấu giá tài sản.

Báo cáo cũng phản ánh ý kiến đại biểu đề nghị nghiên cứu chế tài xử lý vi phạm đối với người trúng đấu giá mà không nộp tiền trúng đấu giá đối với các loại tài sản khác ngoài quyền sử dụng đất và quyền khai thác khoáng sản.

Theo UBTVQH, dự thảo Luật chỉ quy định chế tài xử lý đối với trường hợp người trúng đấu giá quyền sử dụng đất, quyền khai thác khoáng sản vi phạm nghĩa vụ thanh toán tiền trúng đấu giá vì đây là 2 loại tài sản đặc thù, có giá trị lớn, ảnh hưởng lớn đến thị trường bất động sản, chứng khoán, giá cả vật liệu xây dựng…

Do đó, việc bổ sung quy định cấm người trúng đấu giá đối với những tài sản này tham gia đấu giá trong thời hạn nhất định tùy theo tính chất, mức độ vi phạm nhằm ngăn chặn các hành vi tiêu cực, gây lũng đoạn thị trường, ngăn chặn tình trạng bỏ cọc hoặc thổi phồng giá trị tài sản để trục lợi trong đấu giá tài sản.

Với đề xuất của ĐBQH về việc “người trúng đấu giá phải thanh toán khoản tiền chênh lệch giữa kết quả đấu giá và tiền trúng đấu giá theo kết quả đấu giá được tổ chức lại liền kề sau đó, nếu tiền trúng đấu giá theo kết quả đấu giá lại thấp hơn”, theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội là xác đáng. Tuy nhiên, việc bảo đảm tính khả thi khi áp dụng cần phải được nghiên cứu, đánh giá. Do đó, đề nghị Chính phủ tiếp tục nghiên cứu để có cơ sở tiếp thu khi sửa đổi toàn diện Luật Đấu giá tài sản, ông Thanh báo cáo Quốc hội.

Về quyền và nghĩa vụ của người có tài sản đấu giá (Điều 47), Chủ nhiệm Vũ Hồng Thanh nêu, có ý kiến đề nghị làm rõ quy định tại điểm a khoản 2 Điều 47 về người có tài sản đấu giá chịu trách nhiệm đấu giá tài sản theo lô hoặc tách thành các tài sản độc lập vì quy định như dự thảo Luật dễ xảy ra tiêu cực và đây là quy định cấm việc tiếp cận của những tổ chức, cá nhân tham gia vào việc đấu giá.

UBTVQH giải thích, Luật Đấu giá tài sản chỉ quy định trình tự, thủ tục đấu giá tài sản, còn việc đưa tài sản ra đấu giá theo lô hay từng tài sản độc lập là do người có tài sản đấu giá quyết định theo quy định của pháp luật chuyên ngành.

Đồng thời, tiếp thu ý kiến của ĐBQH, để tăng cường tính rõ ràng, minh bạch, dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng sửa đổi, bổ sung quy định tại điểm a khoản 2 Điều 34 về một trong những nội dung chính của Quy chế cuộc đấu giá bao gồm: “Tên tài sản hoặc danh mục tài sản, lô tài sản hoặc tài sản độc lập, số lượng, chất lượng của tài sản đấu giá; nơi có tài sản đấu giá; giấy tờ về quyền sở hữu, quyền sử dụng đối với tài sản đấu giá;”.

Theo đó, đối với từng cuộc đấu giá, tổ chức hành nghề đấu giá tài sản sẽ ban hành Quy chế cuộc đấu giá trước ngày niêm yết việc đấu giá tài sản, trong đó phải xác định rõ việc đấu giá tài sản theo lô hay tách tài sản độc lập; đồng thời, phải thông báo công khai Quy chế cuộc đấu giá trên Cổng Đấu giá tài sản quốc gia, bảo đảm rõ ràng, minh bạch để mọi đối tượng có thể tiếp cận thông tin về cuộc đấu giá, từ đó quyết định đăng ký tham gia cuộc đấu giá hay không.

Một số ý kiến đề nghị cân nhắc quy định tại khoản 4 Điều 38 về việc hạn chế cha, mẹ, vợ, chồng, con, anh ruột, chị ruột, em ruột đăng ký tham gia đấu giá; cần có cơ chế để thực hiện bảo đảm tính khả thi trong thực tế, cũng như bảo đảm quyền của cá nhân khi tham gia đấu giá. 

UBTVQH đã tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng thu hẹp phạm vi đối tượng bị cấm tham gia đấu giá theo hướng chỉ cấm đối với vợ, chồng, anh ruột, chị ruột, em ruột tham gia phiên đấu giá đối với cùng một tài sản để bảo đảm phù hợp với thực tiễn xảy ra trong thời gian qua.